Từ "La Mã" của danh hiệu Hoàng đế là một sự phản ánh của imperii translatio (chuyển giao quyền cai trị) việc coi các hoàng đế La Mã Thần thánh là những người kế thừa danh hiệu Hoàng đế của Đế quốc Tây La Mã, một danh hiệu không có người nhận ở phương Tây sau cái chết của Julius Nepos năm 480.

Từ thời của Otto Đại đế trở đi, nhiều cựu vương quốc Carolingian của Đông Francia trở thành Đế quốc La Mã Thần thánh. Nhiều vị vua (Đức) khác như vua của Bavaria, Saxony, Phổ bầu một trong những đồng nghiệp của họ làm "Kaiser của người Đức" trước khi được đăng quang bởi Giáo hoàng. Hoàng đế cũng có thể theo đuổi việc lựa chọn người thừa kế của mình (thường là con trai) như Vua, người sau này sẽ nối nghiệp sau khi ông chết. Vị Vua nhỏ này sau đó mang danh hiệu Vua của người La Mã. Mặc dù về mặt kỹ thuật đã được phán quyết, sau khi cuộc bầu cử, ông sẽ được trao vương miện là hoàng đế bởi Đức Giáo hoàng. Hoàng đế cuối cùng được đăng quang bởi Đức Giáo hoàng là Charles V; tất cả các hoàng đế sau ông là hoàng đế đắc cử, nhưng được gọi phổ biến là Hoàng đế.